Cây chùm ngây - còn một tên khác của nó là Cây Moringa Oleifera

Moringa Oleifera (Việt Nam gọi là Chùm Ngây), xuất xứ từ Bắc India nhưng hiện nay đã được phổ biến trên 80 quốc gia vùng nhiệt đới. Cây Moringa Oleifera thường được gọi Horseradish, Drumstick tree và Mẹ các loài thảo dược (Mother of The Herbs). Moringa có vô số tên gọi tùy theo quốc gia như Morunga (theo ngôn ngữ Dravidian Ấn Độ), hay các tên khác như Kellor, Horseradisk và Drumstick tại Anh và Úc châu, Malunggay tại Phi Luật Tân …. 

Moringa có 12 loại thuộc họ Chùm Ngâu (Moringaceae), nhưng chỉ có Moringa Oleifera là loại chúng ta sẻ nói đến dưới đây . Cây phát triển trên tất cả các thứ đất, nhưng Moringa thích hợp với đất thịt pha cát với độ a xít nhẹ, có thể rút nước nhanh vì cây Moringa không thích hợp với tình trạng bị úng nước, hay tưới quá nhiều.

Moringa phát triển nhanh có thể cao từ 9 m đến 12m . Và trong vòng 8 tháng, cây đả ra những cánh hoa màu kem .Mùa hoa nở bắt đầu tháng Giêng đến tháng Ba . Quả chín từ tháng Tư đến tháng Sáu và dài từ 30cm đến 50 cm .
Moringa là loại cây gổ mềm (softwood) , nên tránh trồng gần nhà vì gió mạnh sẻ đổ. Cây sẻ rụng lá từ tháng 12 đến tháng 1, và tháng 2 dến thang 3 lá sẻ mọc lại .Vỏ cây dầy và có màu xám giống như điên điển hay bấc (để làm nút chai).

Sau khi thử nghiệm, người ta thấy 100gr lá Moringa cung cấp vitamins C của 7 trái cam, calcium của 4 ly sữa, vitamin A của 4 củ carrots, 2 lần chất dinh dưỡng (protein) của 1 ly sữa, ba lần chất potassium của một trái chuối.

Moringa đầy chất dinh dưỡng cho trẻ em, người già, sản phụ, và là loại rau đầy dinh dưỡng cho người ăn chay, suy dinh dưỡng và người mới khỏi bệnh.

Hình 1 Cây, lá và quả Moringa

Từ Moringa, ta có thể dùng lá, rể, hoa và quả để ăn. Lá là phần được dùng nhiều nhất, được ăn như xà lách, hay hấp với một ít gia vị như dấm, muối và nấu canh, hay nấu chung các loại rau, đậu khác. Nên nhớ, sau khi đã nấu canh hay súp xong, ta bỏ lá Moringa vào nồi chỉ vài phút là ăn được, vì nấu quá chín sẻ mất hết chất bổ. Thường thì lá non ngon hơn, nhưng lá già vẩn không bị đắng… Hoa Moringa được nấu và trộn với các loại súp hay chiên với trứng (nếu ăn mặn) hoặc làm trà. Hoa Moringa cũng đựợc ong ưa thích.

Quả của Moringa có thể được ăn khi có chiều dài từ 10cm đến 15cm, tới khi quả già vẩn ăn được. Quả nấu như các loại đậu đũa, mướp, và nó có vị như măng tây (asparagus). Nhưng cẩn thận khi ăn phải những phần có vị đắng, vì nếu ăn nhiều nó sẻ thành chất độc (poison). Quả Moringa có thể nấu với các loại rau khác thành món súp, hay món lẩu.

Hột Moringa được nấu như các loại green peas. Ta tách vỏ quả để lấy các hột ra. Hột Moringa với một màng cơm trắng bao chung quanh hột kết dính vào thành quả. Bỏ hột (với màng cơm trắng) vào một cái rá (hay rổ), đem ngâm vào một thau nước để rửa và tách phần cơm dính ra khỏi hột. Sau đó nấu hột đã rửa sạch để dùng như đỗ. Khi hột Moringa đã già, người ta ép hột để làm dầu dùng để nấu ăn, dầu dùng trong ngành thẩm mỹ hoặc dầu dùng để massage hay loại dầu sinh học (biodiesel).

Rể cây Moringa dùng nấu chung các loại súp, và có mùi giống như Horseradisk (một loại rau ở các nước Tây Phương và ngay cả Ấn Độ). Rể cây có thể ướp với dấm và muối, nếu dùng không hết bạn nên để trong ngăn đá để dành. .

Lá Moringa còn được dùng làm Leaf Powder (bột lá Moringa). Sau khi thu hoạch lá và rửa sạch cho hết bụi bặm, lá Moringa sẻ được trải đều trên các tấm khay lớn để hong cho khô lá, vì nếu phơi ngoài nắng lá sẻ mất hết chất bổ. Sau đó, người ta đem tất cả lá để xay nhỏ ra làm bột. Bột Moringa này có rất nhiều chất dinh dưỡng tốt cho trẻ em, người già và các sản phụ. Ngoài ra, các lá khô, vỏ cây, rể Moringa củng được dùng để nuôi trâu, bò, gà…

Ở các nước Á châu, có nhiều loại rau nhưng không có loại rau nào nhiều dinh dưỡng và đa dụng như Moringa, và nó có thể chịu đựng thời tiết nóng bức vùng nhiệt đới nên Moringa còn có tên là Never Die tree (Cây không bao giờ chết).

Những vùng gần bờ biển đất xấu và nhiều chất muối vẩn trồng được với điều kiện trộn thêm cát và compost hay đất tốt (Xem cách trồng ở trên website).

Ở Ấn Độ, Moringa rất thông dụng trong các bữa ăn. Thường thì họ ăn Moringa từ ba đến bốn lần ăn trong tuần. Ngoài lá, nhu cầu về quả Moringa rất cao. Hương vị đậm dà của Moringa còn được di dân Ấn Độ mang theo khi tới các nước Tây Phương. 

Ở các nước Á châu, người dân trồng Moringa đã lâu, nên họ đã chế biến thành nhiều món ăn như mì sợi trộn Moringa, các loại bánh trộn Moringa, các món ăn đóng hộp….
Hột Moringa non dùng để nấu như các loại đậu hoà lan, green peass có rất nhiều chất dinh dưỡng. Nó còn có công dụng là lọc nước sông dơ bẩn. Thay vì dùng các hoá chất để lọc nước, vừa hao tốn lại vừa tốn kém, không an toàn, ta dùng quả Moringa tán thành bột (seeds powder) và bỏ bột vào thùng nước. Bột sẽ kết dính với các chất dơ, và lắng đọng dưới đáy thùng. Theo các nghiên cứu, sau khi lọc nước bằng bột của quả Moringa (Moringa seeds powder) đã có thể mất di từ 90% đến 99% chất dơ và vi trùng (bacterial) trong nước sông.

Lá Moringa :

- Vò nát nắm lá xát vào màng tang trị được bệnh nhức đầu.
- Muốn làm ngừng chảy máu ở vết cắt cạn, dùng băng dán vài lá tươi vào ngay vết cắt.
-Lá Moringa có công dụng sát trùng (anti-bacteria) và tan máu vết sưng (anti-inflammatory) .
- Chất nước lấy ra từ lá có tính chất kháng trùng và nấm trên da.
- Lá làm trà trị bịnh u bướu dạ dày (gastric ulcers), và tiêu chảy.
- Dùng Moringa làm thực phẩm rất tốt cho những người suy dinh dưỡng, là nguồn thực phẩm tốt cho tất cả mọi người trong tình trạng hiện nay.
Hoa Moringa
- Hoa được làm ra nước juice giúp tăng cường lượng sữa cho các sản phụ nuôi trẻ sơ sinh.
- Nước juice cuả hoa dùng cho những người khó khăn trong việc tiểu tiện.
Quả Moringa
- Nếu ăn sống, quả trị dược bịnh gan, lá lách và đau các khớp.
- Vì nhiều chất dinh dưỡng và chất sơ (fibre) của quả sẻ giúp trị bịnh suy dinh dưỡng (malnutrition) và tiêu chảy.
Hột Moringa:
- Vì có đặc tính chống sưng, trị bệnh thấp khớp (arthritis), phong thấp (rheumatism), bệnh “gout”, chứng vọp bẻ (cramp), mụn nhọt (boil)….Hột được rang (không dầu) cho tới khi vàng, giã nát và trộn với dầu dừa. Rồi xoa vào nơi đau nhức. Dầu của hột Moringa cũng trị những bệnh trên. Hột còn được dùng để giảm các cơn kinh phong (epilepsy).

Vì Moringa phát triển trên tất cả các loại đất, và phát triển tốt ở nhiệt độ từ 25 đ ộ C đến 40 độ C và lên đến 48 độ C trong bóng râm . Lá rụng trong tình trạng hạn hán, nhưng nó sẽ phục hồi lại nếu có một vài cơn mưa .

Trong khoảng 3 năm đầu tiên, một cây Moringa sẽ cho ta từ 400 – 600 quả .Và một cây đã trưởng thành sẽ đạt được 1600 quả .

Quả Moringa dài hơn trái mướp hương , một quả gồm từ 7 đến 9 hột . Hột thu hoạch khi quả dài từ 15cm đến 20cm khi hột còn non sẳn sàng để ăn. Lúc quả đạt được chiều dài tối đa , thì vỏ của hột đã trở nên cứng và đắng . Lúc đó , người ta sẻ lấy hột để ép lấy dầu, làm dầu sinh-học (biodiesel) , một loại dầu mỹ phẩm …
Những quả non được gọi là “drumsticks” tại India - Ấn Độ , được nấu như các loại rau củ khác và có vị như măng tây (asparagus) . Chúng được bán hay đóng hộp tại nhiều nước Á châu. Các loại đồ hộp với quả Moringa đươc xuất cảng từ Ấn Độ , Tích Lan (Sri Lanka) và Kenyađến các nước Âu châu và Á châu . 
Moringa được phổ biến đa số tại các quốc gia nhiệt đới , bán nhiệt đới và đang có chương trình trồng ở các nước Phi châu (Moringa Project) .

Ở các nước Á châu , có nhiều loại rau nhưng không có loại rau nào nhiều dinh dưỡng và đa dụng như Moringa, và nó có thể chịu đựng thời tiết nóng bức vùng nhiệt đới nên Moringa còn có tên là Never Die tree (Cây không bao giờ chết) .
Những vùng gần bờ biển đất xấu và nhiều chất muối vẩn trồng được với điều kiện trộn thêm cát và compost hay đất tốt ( Xem cách trồng ở trang sau) .
Ở Ấn Độ, Moringa rất thông dụng trong các bửa ăn. Thường thì họ ăn Moringa từ ba đến bốn buổi ăn trong tuần. Ngoài lá, nhu cầu về quả Moringa rất cao. Hương vị đậm dà của Moringa còn được di dân Ấn Độ mang theo khi tới các nước Tây Phương. 
Ở các nước Á châu, người dân trồng Moringa đã lâu, nên họ đã chế biến thành nhiều món ăn như mì sợi trộn Moringa, các loại bánh trộn Moringa, các món ăn đóng hộp…

Reduced: 66% of original size [ 1024 x 1280 ] - Click to view full image

Hình 2 Hột Moringa

Cách trồng Moringa :
Moringa phát triển tốt dưới ánh nắng, trên tất cả thứ đất, nhưng nó thích hợp với đất thịt pha cát ,với độ acidic nhẹ, dể thoát nước từ độ cao 500M đến hơn 1000M trên mặt nước biển (altitude). Độ mưa từ 250mm trở lên, nhưng nếu ở vùng mưa quá nhiều, nên trồng cây trên mô đất để nước mưa có thể chảy thoát, vì rể cây sẻ bị hư nếu ứ nước quá nhiều.

Hột Moringa có thể ương xuống đất bất kỳ lúc nào.
Cây Moringa sẻ cho hoa và quả mổi năm, nhưng có vài vùng cây cho hoa và quả hai lần một năm. Cây Moringa cao đến 5M và cho hoa và quả trong năm đầu tiên. Nếu không tỉa bớt, cây có thể cao 12M và thân cây 30cm. Tuy nhiên, ta có thể tỉa hàng năm để cây có chiều cao từ 1M đến 2M cho tiện thu hoạch lá. Moringa sẻ mau chóng phục hồi, và sản xuất lá và quả vừa tầm tay dể dàng thu hoạch . Moringa có thể trồng bằng dể dàng bằng hột hay giăm cành. 

Cách giăm cành :
Sau khi Moringa ngừng ra quả mổi năm , các cành cây được cắt bớt để các mầm non có chổ phát triển. Những cành đó rất tốt để trồng thêm cây mới. 
1 . Lựa cành cây có bề dài 1.8M , đường kính 2.5cm .
2 . Đào lổ ngang 70cm , dài 70cm , sâu 70cm
3 . Đặt cành vào lổ , bỏ đất trộn với cát và phân vào . Làm cứng nơi gốc để cành được chằc chắn .
4 . Tưới nớc vừa đủ tránh gốc cây úng nước .

Trồng bằng hột :
_ Nếu chọn được nơi đất tốt, nên trồng hột trực tiếp xuống đất, vì hột rất mỏng manh không tiện chuyển từ chậu ươm xuống đất . Để trồng trực tiếp xuống đất :
1 - Chọn nơi trồng với nhiều ánh nắng, với đất thịt trộn cát
2 – Đào lổ vuông 30cm mổ cạnh và 30cm chiều sâu . Đổ đất thịt pha cát, trộn với phân bò giúp cây phát triển tốt
3 – Ươm vài hột vào mổi lổ , và không sâu hơn 2.5cm. 
4 - Tưới nước vừa đủ sao cho mặt đất không quá ướt , không quá khô .
5 – Khi các hột nẩy mầm cho đến khi cao từ 12cm đến 18cm , ta giử lại các cây tốt nhất, và cẩn thận trước các loại sâu lông và mối vì chúng thường tấn công các mầm non và cây non,

_ Nếu đất xấu , đào lổ hình vuông lớn 60cm , sâu 90cm với 1 phần cát trộn vào dất cho đất dể thấm nước , thêm phân vào để hột giống tăng trưởng tốt . 
1- Trước hết, ngâm hột 24 giờ trong nước lạnh.
2- Lấy hột ra khỏi nước thật cẩn thận , bỏ tất cả hột vào bao giấy ,nếu có bao sandwich càng tốt và để chổ ấm , tối như ngăn kéo ,nhà kho..Thời gian nẩy nầm từ 3 đến 12 ngày.
3- Kiểm soát bao hột mổi 2 ngày , khi vỏ hột đã nứt ra sẽ có 2 mầm nẩy ra , đừng để những mầm ra quá dài , vì nó sẽ quá mỏng manh và dể gẩy khi ươm hột .
4- Đây là lúc ta trồng xuống đất , trồng hột sâu khoảng 3cm . Tưới nước vừa đủ và canh chừng các loại ốc sên , sâu lông hay mối phá hoại cây non . 
Nếu những vùng lạnh như Úc , ta có thể trồng trong chậu lớn có bề đáy đường kính từ 50cm trở lên . Đến muà Đông , hay sương quá đặc ta đẩy chậu vào nhà kho , hay vào khu có mái che . Tại Úc các bạn có thể mua cây Moringa tại trang http://daleysfruit.com.au .
Cây có tên Horseradisk Tree , Drumstick Tree ở Úc . Tiền cây và cước phí vận chuyển là $17 Úc kim ,và cây đã cao được khoảng 60cm .

Mổi cây trồng cách nhau 3M ở khu vực nhiều nắng . Khi Moringa đã lớn , nên tỉa thường để cây phát triển tốt . Ta nên tỉa và cắt cây còn cao từ 1M đến 2M (từ mặt đất lên) , để dể dàng hái lá và quả .
Những người thường ăn lá , quả và bột lá Moringa (Moringa leaf powder ) khoảng 3 tháng cho biết họ cảm thấy rất khoẻ , không hề cảm thấy mệt mỏi như lúc trước , nhất là những người già , trẻ em suy dinh dưỡng .
Ở V.N. , một vài người có trồng Moringa , nhưng họ chỉ biết có thể ăn được nhưng không biết chi tiết về cây Moringa . Nhưng hiện nay tại xã Xuân Bắc huyện Xuân Lộc Đồng Nai có một trang trại với tên là công ty Hanh Thông chuyên trồng cây Moringa đã chuyển về các siêu thị ở Saigon lá Moringa đóng hộp , hy vọng trong tương lai sẽ dược phổ biến rộng rải tại VN. Ở VN , và ngay cả người Việt vản còn rất xa lạ về cây Moringa , thì tại một số nước á châu như Ấn Độ , Sri Lanka , China , Phi luật Tân , Thái lan cây Moringa rất thông dụng . Họ bán lá và cả quả Moringa như người Việt bán rau muống . 

Hy vọng vài thông tin nhỏ nhoi này sẻ giúp các bạn biết vài điều về Moringa Oleifera , mà nhiều vùng ở Bắc Mỹ , Á châu , Phi châu .. đã từng gọi nào là Cây Mầu Nhiệm ( Miracle Tree), Cây Cho Đời Sống (Tree for Life) …

Nguồn: Tổng hợp nhiều nguồn từ Internet

Sản phẩm Trà Chùm Ngay hiện đang có bán tại: 
Công ty TNHH Sản Xuất Thương Mại TÂM THẢO
Địa chỉ: Số 2, Nguyễn Đức Thuận, P.13, Q.Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh
Điện Thọai: (84-8) 3813 4898  -  Fax: (84-8) 3842 6212
Email: TraTiaTo.TamThao@gmail.com - Thai.Luu@TamThao.vn
Đơn giá: 43.000 Đ/hộp/20 gói
Mua từ 5 hộp giao hàng tận nơi